Dilin Kökeni Üzerine Yapılmış Deneyler

Dilin Kökeni Üzerine Yapılmış Deneyler

18.02.2021

Lisan ya da dil, insanlar arasında iletişimi sağlayan bölgesel olarak kendine özgü kurallarla bütünleşmiş seslerin bütünüdür. Dünyada 7 binden fazla dil konuşulmaktadır. Yaşanılan bölge, etkileşim ve diğer faktörler dilin öğrenilmesinde etkendir.  Peki, ilk konuşma isteği, dil oluşumu nasıl meydana gelmiştir? Nasıl bu kadar çeşitlenmiş ve belli kurallarla ölümsüzleşmiştir? Dil bilimcilerin konuya dair pek çok açıklaması mevcut. Ancak biz bu yazımızda daha enteresan bir konu üzerinde duracağız. Dilin kökeni üzerine yapılmış deneyler konusuna değineceğiz. 

Tarih boyunca, dilin oluşumu üzerine kafa yoran alim ve yöneticiler farklı araştırma yöntemleri denemişlerdir. Bunlardan biri de günümüzde de daha insani şartların sağlandığı, kobayının insan olduğu deneylerdir.

Dilin Kökeni Üzerine Yapılmış Deneyler
 

Bu tür bir çalışmalara dair en eski kayıt, tarihin babası olarak anılan Herodot'un notlarında görülür.  Herodot'a göre, Mısırlı firavun 1. Psamtik  tarafından dilin kökeni bir deneyle araştırılmıştır. Günümüz etik bakış açısına hiç de uygun olmayan bu deneyde iki çocuk doğumlarından itibaren izole bir yaşamda hiç konuşulmadan büyütülmüştür. Çocukların yanında hiç konuşulmamış ve bir gün kendi aralarında iletişim kurmaya başlayan çocuklar konuşarak iletişim kurmuştur. İlk kelimeleri Bekos(Frig dilinde ekmek) olan çocuklarla iletişim kuran biri olmuş mudur? Bilemeyiz.

Bir diğer deneyimiz yine dilin kökenini merak eden Roma İmparatoru 2. Frederick tarafından 13. yüzyılda yapılmış. İnsan etkileşimi olmadan büyüyen çocukların hangi dili konuşacağı dinen çok önemli bir konuymuş. İki ayrı odada tutulan bebekler için iletişimi tamamen kaldıran 2. Frederick ne yazık ki aradığı cevabı bulamamış. Bebeklerin iletişimsiz ve yalnız bırakıldıkları için ölmeleri de tarihte kara bir leke olarak kalmış.  İmparatorun söz konusu deneyle Tanrı tarafından Adem ve Havva'ya hangi dilin aktarılacağını keşfetmeye çalıştığı iddia ediliyor. Deneylerin, Chronicles'da keşiş Salimbene di Adam tarafından kaydedildiği söyleniyor.

İmparator Frederick'in yaptığı iddia edilen deneyden bir süre sonra bu kez 4. James bir deneye imza atmış.  İmparatorun dilin öğrenilip öğrenilmediğini veya doğuştan gelip gelmediğini belirlemek için  Inchkeith adasında ve dilsiz bir kadın tarafından büyütülmesi için iki çocuk gönderdiği söyleniyor. Hatta çocukların İbranice konuşmaya başladıkları da iddialar arasında yer alıyor.

Yukarıda aktardığımız deneyler elbette biraz mistik izler taşıyor. Günümüzün şehir efsaneleri gibi zamanda aktarılmış hikayeler olması mümkün. Ancak iletişimin gerekliliğine yönelik örnek vereceğimiz son deney kaynaklarda akla daha yatkın olarak belirtiliyor.

Babür imparatoru Akbar yine çocuklar üzerinde yaptığı deneyle dilsiz bir anne tarafından izole büyütülen çocukların konuşmayacağına yönelik hipotezini doğrulanmış oldu.
Konuşmak ve iletişim insanı hayata bağlayan en önemli unsurlardır. İletişimsiz bir hayat elbette mümkün değil. İş ya da özel hayatın içinde veya bilimsel ya da tarihsel bir döngüde, kendimizi işimizi doğru anlatabiliyor olmamız  da önemli. Dillerin çeşitliliği de bunda ciddi bir etken. Hangi dili konuşursanız konuşun yazdıklarınız diğer nesillere aktarılacak birer dokuman. Profesyonel ve şık bir dille hazırlanmış materyaller hem günümüz başarısını kazandıracak hem de geleceğin temelinin daha sağlam olmasını sağlayacaktır.